loader image
rafal-grupinski

Rafał Grupiński

Data urodzenia: 1952
Miejsce urodzenia: Wronki
Data realizacji wywiadu: 2019
Maciej Frankiewicz, wielki skromny brodacz
Maciej Frankiewicz, wielki skromny brodacz

blog

Poznałem go w latach 90. Był wtedy radnym, politykiem prawicy i wiceprezydentem Poznania. Oczywiście słyszałem o jego legendzie, znałem opowieści o jego słynnych ucieczkach z...

Urodzony 26 września 1952 r. we Wronkach. Działacz opozycji demokratycznej, współpracownik KSS KOR, członek „S”. W stanie wojennym czołowy polski kolporter prasy podziemnej.

Absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu w 1976 r., studiował na Wydziale Polonistyki. W latach 1976-1979 kolportował m.in. „Biuletyn Informacyjny” KOR, następnie KSS KOR, książki NOWej, „Witrynki Literatów i Krytyków”, paryskiej „Kultury”. W latach 1977-1980 współorganizował działalność SKS; w latach 1978-1980 współpracował z KSS KOR: przechowywał wydawnictwa, kolportował. W 1977 r. pracował jako nauczyciel w Zespole Szkół Budownictwa w Poznaniu, w latach 1977-1978 w Zespole Szkół Energetycznych, a w l. 1978-1979 w Zespole Szkół Administracji Terenami Zielonymi. Zwalniany z pracy nauczyciela z przyczyn politycznych, w latach 1979-1981 był bibliotekarzem w Państwowym Liceum Sztuk Plastycznych, w l. 1981-2008 starszym wykładowcą w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Poznaniu, także zatrudniany dorywczo.

Od września 1980 roku należał do „Solidarności”; członek Komitetu Zakładowego Pracowników Oświaty i Wychowania przy Zarządzie Regionu Wielkopolska, w lipcu 1981 r. delegat na I WZD Regionu Wielkopolska, przewodniczący Koła POiW przy ZR, członek Krajowej Komisji POiW; kolporter niezależnego „Biuletynu Oświaty i Wychowania NSZZ «Solidarność»”, wydawnictw KZ, „Obserwatora Wielkopolskiego”; w 1981 uczestnik negocjacji „S” POiW z Ministerstwem Oświaty i Wychowania w sprawie podręczników szkolnych.

Po 13 grudnia 1981 roku współpracownik „S” w Poznaniu, kolporter kilkudziesięciu pism podziemnych (m.in. „Obserwatora Wielkopolskiego”, „Veta”, pism Solidarności Walczącej), książek, ulotek, kaset audio (programy paryskiego „Kontaktu”), wydawnictw okolicznościowych; w latach 1982-1984 przez kilka miesięcy w jego mieszkaniu ukrywał się po ucieczkach Maciej Frankiewicz.

Współpracownik Radia „S” w Poznaniu, uczestnik rozpowszechniania planów technicznych do emisji radiowych (tranzystory wysokiej mocy) w głównych ośrodkach w Polsce; w 1983 roku po nawiązaniu kontaktu z Solidarnością Walczącą współzałożyciel, następnie autor, redaktor poznańskiego dwutygodnika „Solidarność Walcząca”, kolporter pism SW; współorganizował działalność wydawniczą (materiały, sprzęt poligraficzny, lokal); współpracownik Ireny Lasoty (Fundusz IDEE Francja), Jerzego Giedroycia, pism paryskich: „Kultury”, „Kontaktu”, „La Nouvelle Alternative”, londyńskiego „Pulsu”; Committee in Support of Solidarity, Partii Zielonych (RFN), Pale Jalta we Frankfurcie n. Menem, dostarczających do Polski sprzęt i materiały poligraficzne, pieniądze, leki, także odzież.

5 lipca 1983 aresztowany, przetrzymywany w Areszcie Śledczym w Poznaniu, 25 lipca 1983 r. decyzją Prokuratury Wojewódzkiej w Poznaniu areszt uchylono na mocy amnestii. W latach 1984-1985 współtwórca z Włodzimierzem Filipkiem (redaktor naczelny) i z Anną Grupińską, następnie autor, organizator prac zespołu redakcyjnego, działalności wydawniczej (m.in. transportu i lokalu) czasopisma „Czas”. W 1985 r. założył (z A. Grupińską, Dariuszem Gościniakiem, Krzysztofem Czyżewskim, Andrzejem Piątkiem) „Czas Kultury”. W latach 1985-1990 redaktor naczelny, autor, organizator prac redakcyjnych i wydawniczych, materiałów poligraficznych, udostępniał lokal. W 1986 otrzymał półroczne stypendium Committee in Support of Solidarity w USA; w 1988 współzałożyciel pisma społeczno-politycznego SW „Komentarz” (redaktor naczelny Jerzy Fiećko), autor; w prasie podziemnej publikował m.in. pod ps.: J.O., Jerzy Okoniewski, Stanisław Stanisławski, Szymon Staropolski, Roman Grot.

W latach 1990-1998 redaktor naczelny i autor kontynuowanego pisma „Czas Kultury”. W latach 1994-1996 był redaktorem naczelnym magazynu kulturalnego TVP „Pegaz” oraz dyrektorem Telewizji Edukacyjnej. W latach 1999-2001 prezes Zarządu Wydawnictw Szkolnych i Pedagogicznych SA, a w l. 2001-2005 dyrektor generalny, prezes Zarządu Wydawnictwa Prószyński i S-ka w Warszawie.

Od 2005 poseł Platformy Obywatelskiej; w latach 2007-2009 sekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Donalda Tuska, od 2009 r. wiceprzewodniczący Klubu Parlamentarnego Platforma Obywatelska RP, od listopada 2011 r. – przewodniczący.

Autor tomiku wierszy „W ziemi cieniach” (1984), zbioru wierszy „Ponieważ nie dochodzą stamtąd żadne wieści” (1988), publikacji „O literaturze stanu wojennego” (1989), zbioru esejów „Dziedziniec strusich samic” (1992), tomów wierszy „Bieg w ciemność” (1998) i „Uspokojenie” (2009), współautor (z prof. Izoldą Kiec) książki o literaturze polskiej l. 90. „Niebawem spadnie błoto” (1998).

Źródło: Encyklopedia Solidarności, nota Agnieszki Łuczak

Rafał Grupiński - wspomnienia