loader image
hanna kocka-krenz

Hanna Kóčka-Krenz

Data urodzenia: 1947
Data realizacji wywiadu: 2011

Profesor archeologii UAM. Odkryła relikty pałacu książęcego Mieszka, kaplicy Dobrawy oraz mostu Mieszka na poznańskim Ostrowie Tumskim – przywracając Poznaniowi pierwszorzędną rolę w historii początków państwa polskiego.

Urodziła się w 1947 roku. Córka Wojciech Kóčki, Serba Łużyckiego – archeolog, antropologa i etnografa – który jako członek ekipy prof. Józefa Kostrzewskiego w latach 30. ub. wieku brał udział w badaniach w Biskupinie i na Ostrowie Tumskim w Poznaniu. W 1954 r. zaczął wykładać na Uniwersytecie Poznańskim, a pięć lat później – gdy został szefem tutejszej Katedry Archeologii – razem z rodziną przeprowadził się do Poznania. Wrócił wtedy do badań historycznego centrum Poznania.

Córka Hanna zapamiętała wykopy na placu przed katedrą i relikty odsłoniętych tam drewnianych domostw. W latach 50. towarzyszyła tacie w wyprawach na grodzisko w Radaczu na Pomorzu, czy do Szczecina, gdzie prowadzono badania na zamku książęcym.

Po maturze w 1964 r. zdawała na historię sztuki – nabór na archeologię prowadzono bowiem co dwa lata. Po pierwszym roku historii sztuki zdecydowała się na równoległe studia archeologiczne. Pierwsze badania wykopaliskowe, w których uczestniczyła, prowadzono w Bninie pod Poznaniem. W listopadzie 1965 r. – przedwcześnie – zmarł jej ojciec.

Pracę magisterską poświęciła kabłączkom skroniowym z ziem polskich. Doktorską – złotnictwu skandynawskiemu. Na temat habilitacji wybrała złotnictwo zachodniosłowiańskie, z pominięciem Czech i Moraw, ale za to z obszarem osadnictwa serbołużyckiego.
Od 1973 roku była asystentem w Katedrze Archeologii UAM w Poznaniu. Doktorat i adiunkturę uzyskała w 1981 r., stopień doktora habilitowanego w 1994 r.

W latach 1985-95 badała zespół osadniczy w Górze koło Promna. To miejsce, które odkrył jej ojciec w 1934 r. W 1996 r. została dyrektorem Instytutu Prahistorii UAM, który podjął zakrojone na szeroką skalę badania na Ostrowie Tumskim. – Byłam przekonana, że palatium Mieszka musi być gdzieś na Ostrowie Tumskim. To zresztą nie moja teza, bo sugerował to już Witold Hensel, który w latach 1938-39 r. uczestniczył w badaniach na Ostrowie – wspomina prof. Kóčka-Krenz.

21 lipca 1999 r. jej zespół trafił na przedromański fundament. Profesor trafnie rozpoznała w nim fragment zachodniej ściany książęcego palatium. Prof. Gerard Labuda, wybitny historyk mediewista, komentował: – Trzeba być szczęściarzem, by niemal od razu idealnie trafić na takiej klasy zabytek.

Archeolodzy prof. Kóčki-Krenz odnaleźli następnie pozostałości pracowni złotniczej, która przylegała do ściany pałacu Mieszka. A w 2005 r. – bullę Bolesława Krzywoustego. Wreszcie – w 2009 r. – odkryli fundamenty kaplicy Dobrawy – pierwszej chrześcijańskiej świątyni na ziemiach państwa Polan.

W latach 1996 – 2012 była profesorem nadzwyczajnym UAM. Od maja 2012 jest profesorem zwyczajnym. W grudniu 2011 r. prezydent RP nadał jej tytuł naukowy profesora nauk humanistycznych. W latach 1996-2008 kierowała Instytutem Prahistorii UAM, a w latach 2008-1012 – była dziekanem Wydziału Historycznego UAM. W latach 2011-2014 pełniła funkcję prezesa Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk (PTPN). Od września 2016 r. jest dyrektorem Instytutu Archeologii UAM.
Wybrane publikacje:

– Palatium poznańskie na tle wczesnośredniowiecznych zespołów rezydencjonalnych, (w:) M. Przybył (red.), Archeologiczne tajemnice palatium i katedry poznańskiego Ostrowa, Poznań 2016, s. 21-46.
– Przejawy chrystianizacji państwa Piastów w źródłach archeologicznych, Kronika Miasta Poznania, 2016, nr 1, s. 21-35.
– Chrystianizacja państwa Piastów w źródłach archeologicznych, (w:) E. Dobierzewska-Mozrzymas, A. Jezierski (red.), Nauka w służbie człowiekowi, Wrocław 2016, s. 105-131.
– Archeologiczne ślady wczesnego chrześcijaństwa w Polsce, (w:) J. Dobosz, M. Matla, J. Strzelczyk (red.), Chrzest Mieszka I a chrystianizacja państwa Piastów, Poznań 2017, s. 111-123.
– Archeologia o początkach chrześcijaństwa w państwie Piastów, Kwartalnik Opolski, R. LXIII, nr 1: 2017, s. 65-74
– Archeologiczne ślady Christianitatis w przestrzeni poznańskiego Ostrowa Tumskiego, (w:) A. Stempiń (red.), Blask Christianitatis, Poznań 2018, s. 51-59.
– Z A. Różański, Wielkopolskie palatia pierwszych Piastów na tle europejskich wczesnośredniowiecznych zespołów rezydencjonalnych, (w:) A. Buko, K. Kollinger. S. Jędrzejewska (red.), Badania interdyscyplinarne, Rzeszów 2018, s. 121-140.

Źródło: archeo.amu.edu.pl

Hanna Kóčka-Krenz - wspomnienia