Urodzony 24 grudnia 1931 r. w Poznaniu. Zmarł 7 stycznia 2017 r. Profesor historii UAM, badacz i specjalista dziejów Wielkopolski i Poznania pod zaborem pruskim, a także historii najnowszej.
Syn powstańca wielkopolskiego Mariana Trzeciakowskiego (urzędnika państwowego II Rzeczypospolitej) i Stefanii z domu Dębickiej. W 1938 roku rozpoczął edukację w szkole powszechnej w Poznaniu, w latach 1939-1945 pobierał naukę na tajnych kompletach. W roku 1945 zdał egzaminy kończące szkołę powszechną i egzamin wstępny do Gimnazjum im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu. Należał do XIV Szczepu Harcerskiego „Błękitna Czternastka” im. hetmana Stanisława Żółkiewskiego.
Po maturze w 1955 r. studiował historię na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu, jego promotorem był prof. Witold Jakóbczyk. W 1959 r. obronił doktorat, w 1964 r. zrobił habilitację. Od 1965 r. docent, tytuł naukowy profesora uzyskał 21 maja 1973 r.
W 1951 r. był nauczycielem historii w Szkole Podstawowej nr 46 w Poznaniu, w latach 1951-1955 – nauczyciel historii w Szkole Podstawowej nr 5 dla Pracujących w Poznaniu-Kobylepolu. Od 1955 r. pracownik naukowo-dydaktyczny w Instytucie Historii Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu (w l. 1972-1978 – kierownik Zakładu Historii Kultury, w l. 1978-1991 kierownik Zakładu Historii Polski XIX-XX wieku). W latach 1973-1978 był dyrektorem Instytutu Zachodniego w Poznaniu.
Jednocześnie w latach 1974-1978 kierował Zakładem Badań nad Polonią
Zagraniczną Polskiej Akademii Nauk. Od 2001 r. był też profesorem
Wyższej Szkoły Nauk Humanistycznych i Dziennikarstwa w Poznaniu.
Członek Związku Młodzieży Polskiej, w latach 1955-1990 członek Polskiej
Zjednoczonej Partii Komunistycznej. Po protestach marcowych 1968 roku
pracę magisterską pod jego kierownictwem obronił Adam Michnik,
relegowany z Uniwersytetu Warszawskiego.
W latach 1990-2005 r. profesor był kolejno: sekretarzem generalnym, wiceprezydentem i prezydentem Commission Internationale des Études Historiques Slaves.
Laureat wielu odznaczeń państwowych, honorowy obywatel miasta Poznania z
2011 r. Autor ponad 300 publikacji naukowych i popularnonaukowych, w
tym m.in. książek:
• Polityka polskich klas posiadających w Wielkopolsce w erze Capriviego (1890-1894), Poznań 1960.
• Walka o polskość miast Poznańskiego na przełomie XIX i XX wieku, Wydawnictwo Poznańskie 1964.
• Zygmunt Boras, Lech Trzeciakowski, W dawnym Poznaniu. Fakty i
wydarzenia z dziejów miasta do 1918 roku, Wydawnictwo Poznańskie 1969.
• Kulturkampf w zaborze pruskim, Wydawnictwo Poznańskie 1970.
• Pod pruskim zaborem 1850-1918, Wyd. Wiedza Powszechna Warszawa 1973.
• Niemcy w Poznańskiem wobec polityki germanizacyjnej 1815-1920. Red.
Lech Trzeciakowski, Wydawnictwo Instytutu Zachodniego, Poznań 1976.
• Maria Trzeciakowska, Lech Trzeciakowski, W dziewiętnastowiecznym
Poznaniu. Życie codzienne miasta 1815-1914, Wydawnictwo Poznańskie 1982.
• Powstanie listopadowe a problem świadomości historycznej. Red. Lech Trzeciakowski, Poznań 1983.
• Dzieje Poznania, t. II, cz. I: Lata 1793-1918. Red. Jerzy Topolski i Lech Trzeciakowski, Poznań 1994.
• Dzieje Poznania, t. II, cz. II: Lata 1918-1945. Red. Jerzy Topolski i Lech Trzeciakowski, Poznań 1998.
• Samomodernizacja społeczeństw w XIX wieku: Irlandczycy, Czesi, Polacy.
Red. Lech Trzeciakowski i Krzysztof A. Makowski. Poznań 1999.
• W kręgu polityki. Polacy – Niemcy w XIX wieku, Wyd. Instytutu Historii UAM, Poznań 2002.
• Posłowie polscy w Berlinie 1848-1928, Wydawnictwo Sejmowe Warszawa 2003.
• Otto von Bismarck. Ossolineum 2009.
W życiu prywatnym mąż Marii Trzeciakowskiej, z którą miał dwoje dzieci: Aleksandrę (ur. 1956, psycholożkę) i Zbyszka (1957–2006), pracownika Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu.
14 stycznia 2017 został pochowany na Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan w Poznaniu.
