loader image

Wybory 4 czerwca 1989 – relacje

Wybory parlamentarne w Polsce, przeprowadzone 4 i 18 czerwca 1989, wynikały z ustaleń Okrągłego Stołu. Choć przewidywały możliwość zdobycia przez opozycję demokratyczną zaledwie 35 procent miejsc w Sejmie i 100 procent miejsc w Senacie, wyniki elekcji zaskoczyły władze partyjne.

Wybory 1989 roku były prawdziwym przełomem. Kandydaci opozycji demokratycznej zdobyli wszystkie przyznane im w kontrakcie miejsca w Sejmie oraz 99 mandatów senatorów. – Proszę państwa, 4 czerwca 1989 roku skończył się w Polsce komunizm – obwieściła z radosnym uśmiechem z ekranu TVP aktorka Joanna Szczepkowska w studiu Dziennika.

Wybory 1989 – pełen sukces

Kampanią wyborczą “S” w Poznańskiem kierował Maciej Musiał. – 5 czerwca nie miałem siły cię cieszyć, byłem dętka – opowiada w nagraniu dla PAHM.  O kulisach kampanii i tajemniczej próbie włamania do pokojów sztabu “S” w poznańskim zamku wspomina Andrzej Porawski. Efekt ciężkiej kampanijnej pracy: również w Poznaniu kandydaci S'” odnieśli sukces.  Posłem KO “S” został m.in. Leonard Szymański. Dziś uważa, że kandydaci opozycji wygrali, bo mieli luksus mówienia prawdy.

O totalnym zaskoczeniu wynikami wyborów działaczy PZPR opowiada Andrzej Aumiller, wówczas kandydat tej partii na posła. – W partii byli przekonani, że wygrają – wspomina Aumiller w rozmowie z PAHM.

Głosowanie 4 czerwca 1989 roku w jednej z poznańskich komisji wyborczych.
Głosowanie 4 czerwca 1989 roku w jednej z poznańskich komisji wyborczych.

Wybory 1989 – koniec PRL

A potem wszystko potoczyło się inaczej, niż przewidywali działacze partii. Niespodziewana koalicja, zawiązana przez działaczy “Solidarności” z ZSL i SD – dotychczas stronnictwami sojuszniczymi PZPR – doprowadziła do powstania rządu Tadeusza Mazowieckiego. Był to pierwszy niezależny od Moskwy rząd w dawnym obozie wschodnim. Komuniści utracili władzę. Zaczął się marsz ku wolnej Rzeczpospolitej Polskiej, przywróconej symbolicznie z początkiem 1990 roku.

Sprawdzanie wyników wyborów przez sztab Komitetu Obywatelskiego "S". W środku Maciej Musiał.
Sprawdzanie wyników wyborów przez sztab Komitetu Obywatelskiego “S”. W środku Maciej Musiał.

 

marek-wozniak--portret
Marek Woźniak
Urodził się 5 marca 1960 r. w Kaliszu. Polityk i samorządowiec, od 2005 roku jest marszałkiem województwa wielkopolskiego z ramienia Platformy Obywatelskiej. Ukończył Szkołę Podstawową...
leonard-szymanski
Leonard Szymański
WYBORY 1989. Leonard Szymański urodził się 18 czerwca 1939 r. w Poznaniu. Absolwent Politechniki Poznańskiej w roku 1963 rozpoczął pracę w Wielkopolskiej Fabryce Urządzeń Mechanicznych...
anna-potok-portret
Anna Potok
Urodzona 4 lipca 1939 roku. W latach 80. działaczka “Solidarności” w Akademii Rolniczej w Poznaniu. Wchodziła w skład międzyuczelnianego komitetu “Solidarności”. Stan wojenny zastał ją...
andrzej-porawski
Andrzej Porawski
Urodzony 1 marca 1951 roku w Poznaniu. Samorządowiec z Poznania, działacz „Solidarności”, wieloletni dyrektor Biura Związku Miast Polskich. Z zawodu technolog drewna, ukończył studia na...
maciej-musial
Maciej Musiał
Urodził się 22 stycznia 1952 r. w Poznaniu. Działacz „Solidarności”, szef jej podziemnych struktur w stanie wojennym. Wiosną 1989 roku kierował pracami sztabu wyborczego Komitetu...
rafal-grupinski
Rafał Grupiński
Urodzony 26 września 1952 r. we Wronkach. Działacz opozycji demokratycznej, współpracownik KSS KOR, członek „S”. W stanie wojennym czołowy polski kolporter prasy podziemnej. Absolwent Uniwersytetu...
ryszard-grobelny
Ryszard Grobelny
Urodzony 17 kwietnia 1963 r. w Poznaniu. Samorządowiec i polityk, prezydent Poznania w latach 1998-2014 (przez cztery kadencje). Absolwent VIII Liceum Ogólnokształcącego im. Adama Mickiewicza...
andrzej-aumiller
Andrzej Aumiller
Urodzony 25 czerwca 1947 r. w Trzciance, były poseł, były minister budownictwa w rządzie Jarosława Kaczyńskiego. Potomek Bambrów poznańskich. W 1971 roku ukończył studia na...